Meeting.burger Hoogstraten

MOTIVERING

Voorgeschiedenis en aanleiding

Op 18 december 2017 besliste het college om van start te gaan met een proefproject: de energievreetbon. Vanaf 2018 zijn we gestart met deze proefopstelling met als doel: kwetsbare gezinnen en ouderen +65 jaar financieel te ondersteunen bij de aankoop van een energiezuinig huishoudtoestel (ijskast, diepvries, vaatwasser, wasmachine of droogkast) om op die manier een oud toestel dat veel energie verbruikt te vervangen. Omwille van het succes willen we de energievreetbon opnemen in de reguliere werking, alsook het reglement voorleggen en laten goedkeuren door de gemeenteraad.

Juridische grond

• Artikel 40 en 41 van het decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017.

Argumentatie

Sinds 2018 tot op heden zijn er 100 energievreetbonnen uitgereikt aan personen die beschermde afnemer zijn, verhoogde tegemoetkoming hebben of ouder zijn dan 65 jaar.

Een energievreetbon geeft een onmiddellijke korting van 130 EUR op de aankoop van een nieuw energiezuinig toestel. Het oude toestel wordt terug meegenomen door de leverancier. Alle leveranciers van elektrische huishoudtoestellen kunnen instappen in deze actie na het tekenen van de algemene voorwaarden.

Gezinnen hebben recht op 1 energievreetbon per kalenderjaar. De energievreetbon blijft 4 maanden geldig nadat deze tijdens een persoonlijke afspraak wordt afgegeven.

Op deze manier hebben 100 gezinnen van 130 EUR korting kunnen genieten - daarnaast is er een energiebesparing van 19.600 kwh op jaarbasis, of het gemiddelde jaarverbruik van elektriciteit van 5,6 gezinnen.

In bijlage het reglement waarbij ook de nieuwe energielabels zijn opgenomen.

BELEIDS- EN FINANCIELE INFORMATIE

Valt onder actie "We zetten in op het persoonlijk begeleiden van inwoners door verschillende

projecten die energiezuinig en duurzaam wonen ondersteunen.." van het meerjarenplan, met

actienummer: 1/2/3/1, beleidsitem: Overig Woonbeleid met nummer 629-00 en algemeen

rekeningnummer: 61319999 Andere erelonen en vergoedingen.

Voorziene budget in het meerjarenplan: 7.105,00EUR.

Reeds gebruikt budget: 477,95 EUR.

Beschikbaar budget op vandaag: 6.627,05 EUR.

Budget nodig voor dit besluit: 4.550,00 EUR.

BESPREKING

Schepen Roger van Aperen geeft een korte inleiding bij dit dossier.

Raadslid Fons Jacobs lijkt het een goed initiatief om ook vanuit de stad via een financiële ondersteuning inwoners ertoe aan te zetten om energievriendelijke huishoudtoestellen aan te kopen. Uit contact met de directeur heeft het raadslid begrepen dat deze actie kadert binnen de actie om energiezuinigere toestellen aan te schaffen, maar hij begrijpt niet dat alle 65-plussers zonder verder inkomensonderzoek hier recht op hebben. De andere categorieën moeten ofwel beschermde afnemer zijn, ofwel over een verhoogde tegemoetkoming beschikken, en dus onderhevig zijn geweest aan een financieel onderzoek. 65-plussers, in welke financiële situatie ze zich ook bevinden, kunnen wel zomaar een cheque krijgen. Voor de fractie Anders moet de doelgroep van 65-plussers meer gespecifieerd worden

(verhoogde tegemoetkoming, recht op zorgbudget op hulp aan bejaarden, …) en kan het niet zijn dat elke 65-plusser deze bon zomaar kan bekomen. Een tweede bemerking van raadslid Fons Jacobs is dat dit reglement thuishoort bij de sociale dienst van het OCMW, en niet bij de personeelsleden van de dienst Wonen. Het gaat toch vaak over financiële gevoelige thema’s die onder de nodige geheimhouding zouden moeten onderzocht worden.

Tenslotte blijkt dit reglement al enkele jaren in voege te zijn en hebben reeds een honderdtal personen deze toelage gekregen, zonder dat de gemeenteraad daar een reglement voor heeft goedgekeurd. Anderzijds zullen er ongetwijfeld ook heel wat inwoners geweest zijn die de voorbije jaren een nieuw toestel gekocht hebben, mogelijk recht hadden op deze bon, maar die niet ontvangen hebben omdat ze niet konden weten dat die bon bestond. Dit lijkt raadslid Fons Jacobs toch wel een erg discutabele manier van werken. Op basis van welk reglement konden deze betalingen uitgevoerd worden? Het raadslid stelt dan ook voor om deze aanpassingen aan dit reglement te doen, zo niet kan de fractie Anders hier niet mee akkoord gaan.

Schepen Roger Van Aperen legt uit dat de uitwerking van deze energievreetbon gestart is met een proefproject in 2017 en verder uitgerold is in 2018. In deze periode werd dat uitgetest en er werden ongeveer 100 bonnen verleend. Waarom is deze bon niet aan anderen verleend? Omdat ze het niet hebben aangevraagd.

Maar volgens raadslid Fons Jacobs is dat net het probleem: hoe hadden mensen het kunnen weten, dit is enkel bekend gemaakt via een huisbezoek of een contact met één van de stadsmedewerkers. Dit is nooit bekend gemaakt of gepubliceerd, er was ook geen reglement over en dat is volgens het raadslid geen correcte manier van werken.

Schepen Roger Van Aperen herhaalt dat het om een proefproject ging, beslist in het college in 2017, duidelijk gebaseerd op de doelgroep 65+, beschermde afnemers en mensen met een verhoogde tegemoetkoming. Dit is geëvalueerd, waaruit bleek dat 100 mensen hier gebruik van hebben gemaakt. Daarom willen we dit nu in reguliere werking omzetten en dat is ook de reden waarom we dit reglement nu voorleggen. Stel nu dat er op jaarbasis maar enkele van deze bonnen zouden zijn uitgekeerd, dan had dit proefproject niet succesvol gebleken en hadden we het dus ook niet verlengd. In de collegebeslissing van 2017 stond ook duidelijk vermeld dat dit een proefproject was. De uitwerking van deze energiebon kwam er destijds door een samenwerking met de collega’s van de ouderenraad die ook een enquête afnamen bij deze doelgroep. Vanuit onderzoeken bleek ook dat keukentoestellen ( koelkast, vaatwasser, diepvriezer) ongeveer 25% en droogkast en wasmachine ongeveer 27% van het energieverbruik voor hun rekening nemen. Daarnaast zien we ook dat oude toestellen aanzienlijk veel meer verbruiken dan nieuwe toestellen. Bijv. een koelvriescombi met A+++label verbruikt 148 kWh per toestel per jaar, een 15 jaar oude koelvriescombinatie verbruikt 500 kWh per jaar. Daarbij is het opnieuw belangrijk om mee te nemen dat het in eerste instantie ook een maatregel is met het oog op CO2 vermindering, eerder dan een sociale premie. De schepen geeft aan dat er voor gekozen werd om ouderen mee te nemen als doelgroep omwille van de volgende analyse. Ouderen zijn minder geneigd om een toestel dat nog werkt te vervangen. Ze weten vaak wel dat het meer energie verbruikt dan nieuwe toestellen, maar dit weegt voor hen vaak niet op tegen de kostprijs van een nieuw energiezuinig toestel. Door het aanbieden van de energievreetbon willen we hen over de streep trekken om toch hierin te investeren, en buiten de energiewinst die ze zelf doen, ook bij te dragen aan een lagere CO2 uitstoot.

Raadslid Fons Jacobs wil een fictief voorbeeld voorleggen: zijn buurman van 80 jaar, heeft een appartementje aan de zee en verhuurt een appartement in Hoogstraten. Hij wil zijn oude diepvries vervangen en krijgt dan een dergelijke bon. Daarnaast vraagt hij ook op welke reglementaire wettelijke basis de premies tot nu toe zijn uitgekeerd? Als dit binnen de schoot van de sociale dienst zou gebeuren dan zou dit geen probleem zijn, maar de uitkering door de stad kan volgens hem niet. Raadslid Fons Jacobs wil dat dit juridisch gecontroleerd wordt.

Schepen Roger Van Aperen zal dit juridisch laten uitzoeken en de wettelijkheid van de voorgaande betalingen nagaan. In het voorbeeld dat raadslid Fons Jacobs schetst ziet het raadslid geen enkel probleem waarom deze buurman van 80 jaar geen recht zou hebben op deze bon in het kader van een verminderde uitstoot van CO2. De man betaalt al lang belastingen in Hoogtraten dus hij heeft even goed recht op deze tussenkomst.

Raadslid Fons Jacobs meent dat er toch nog andere categorieën van mensen zijn die hier gebruik van zouden kunnen maken, bijvoorbeeld andere categorieën van mensen met een verminderd inkomen. Waarom wordt er alleen ingezet op de 65+ers?

Het raadslid stelt voor om dit reglement terug te nemen en op een commissie sociale zaken te bespreken hoe we dit best kunnen implementeren. Hij legt dan ook een amendement voor om dit dossier terug te nemen en het reglement voor te bereiden in de commissie sociale zaken zodat er een gedragen voorstel kan komen.

Er wordt gestemd over dit amendement.

De fractie Anders en CD&V gaan akkoord met het amendement, de fracties Hoogstraten Leeft en NV-A gaan niet akkoord.

Het amendement wordt dus niet aangenomen.

Daarna wordt het reglement zelf ter goedkeuring voorgelegd.

De fractie Anders gaat niet akkoord.

De fractie CD&V onthoudt zich omdat ze het, na deze tussenkomsten, ook graag hadden willen bespreken in de commissie sociale zaken.

BESLUIT

Bij 12 ja stemmen (Marc Van Aperen, Arnold Wittenberg, Katrien Brosens, Faye Van Impe, Jos Martens, Herman Snoeys, Ann Fockaert, Marcel Verschueren, Roger Van Aperen, Pim Van der Linden, Gert Van den Bogaert en Ans Lochten) en 3 neen stemmen (Fons Jacobs, Dimitri Van Pelt en Maarten Leemans) en 7 onthoudingen (Mai Sterkens, Marc Haseldonckx, Ward Baets, Jos Matthé, Hilde Vermeiren, Joël Adams en Ilse Verachtert)

Enig artikel:

De gemeenteraad keurt het reglement voor afnemer en handelaar voor de energievreetbon als volgt goed:

Artikel 1: Doel

Dit reglement legt het kader vast waarmee het stadsbestuur, binnen de daarvoor voorziene kredieten, een kortingsbon kan geven aan beschermde afnemers of ouderen voor het inwisselen van oude huishoudtoestellen naar energiezuinige huishoudtoestellen, zijnde koelkast (combi-vriezer toegelaten), diepvrieskast of -kist, vaatwasser, wasmachine, droogkast.

Artikel 2. Begrippenkader

- Energievreetbon: Een kortingsbon die door de dienst wonen wordt verdeeld aan een rechthebbende voor het inwisselen of aankopen van oude huishoudtoestellen.

- Factuur: De factuur is het aankoopbewijs waarop alle gegevens ingevuld dienen te worden betreffende de identiteit van de aankoper. Het vermeldt alle gegevens over het bedrag, teruggenomen toestel en aangekocht energiezuinig toestel.

- Huishoudtoestel: volgende huishoudtoestellen komen in aanmerking voor de kortingsbon:

o Koelkast (mag combi koel-vriezer zijn)

o Diepvrieskast/-kist

o Wasmachine

o Droogkast

o Vaatwasser

Waarbij voor de nieuwe toestellen geldt dat ze energiezuinig zijn: volgens de oude energielabels (A, A+, A++ en A+++) nieuw energielabel vanaf maart 2021 A,B,C en waarbij voor de oude ingewisselde toestellen geldt dat ze minstens 10 jaar oud zijn.

Artikel 3. Wie komt in aanmerking

Om in aanmerking te komen voor deze kortingsbon voldoet de aanvrager aan volgende voorwaarden:

De aanvrager is een rechtspersoon woonachtig te Hoogstraten die:

• Ofwel recht heeft op het sociaal tarief op zijn/haar energiefacturen waardoor deze persoon een beschermde afnemer is.

• Ofwel recht heeft op verhoogde tegemoetkoming

• Ofwel behoort tot de doelgroep ouderen (personen vanaf 65 jaar).

Waarbij voor alle doelgroepen geldt dat zij een nieuw energiezuinig toestel nodig hebben om de woonkwaliteit te verhogen omdat ze er nog niet over beschikken.

Artikel 4 De Kortingsbon

De kortingsbon heeft een waarde van 130 EUR. Het woonloket, reikt deze kortingsbon persoonlijk uit aan de rechthebbende tijdens een persoonlijk huisbezoek of tijdens een informatie moment rond energiegebruik en wijkrenovatie.

De kortingsbon is cumuleerbaar met ecocheques (voor elke rechthebbende) en met de Fluvius kortingsbon (indien de afnemer beschermde afnemer is voor een energiezuinige ijskast of wasmachine).

Na ontvangst van de bon is deze 4 maanden geldig. Indien deze niet tijdig werd besteed, wordt deze nummer geschrapt en moet de kortingsbon opnieuw worden aangevraagd. De kortingsbon kan enkel gebruikt worden voor de aanschaf van een energiezuinig toestel en het moet onder volgend type van toestel vallen: koelkast (combi-vriezer toegelaten), diepvrieskast- kist, vaatwasser, wasmachine, droogkast.

Artikel 5: Handelaars

Handelaars die willen deelnemen dienen energiezuinige huishoudtoestellen te verstrekken en in de mogelijkheid zijn deze bij de afnemers te leveren, installeren en nazorg te garanderen.

Zij houden rekening met en voldoen bovendien aan onderstaande voorwaarden en afspraken

Artikel 5.1 Voorwaarden mbt levering en nazorg

Handelaars die deelnemen en de goederen die met de bon aangekocht worden voldoen aan volgende bijkomende voorwaarden

• Gratis thuislevering en terugname oud toestel

• Installatie van het toestel en korte beschrijving van gebruik toestel

Artikel 5.2 Informatie verstrekken

• Stad Hoogstraten kan van de verkochte toestellen een specificatiefiche opvragen met betrekking op het energieverbruik.

• Stad Hoogstraten kan 2 of 3 jaar na de aankoopperiode een tevredenheidsenquête uitvoeren bij de inwoners die een huishoudtoestel hebben aangekocht met de energievreetbon.

• Het toestel moet geleverd worden op het woonadres van de persoon met de bon. Afnemers tekenen hiervoor de algemene voorwaarden en weten dat hier steekproeven op gehouden kunnen worden. Dit om te bewaken dat er geen toestellen worden doorverkocht of bij iemand anders worden geplaatst.

Artikel 5.3 Betaling en voorwaarden

Bij het aanvaarden van de bon wordt onmiddellijk 130 EUR in vermindering gebracht bij handelaar. De handelaar voert dus onmiddellijk de korting door, en indien nodig ook ecocheques en kortingsbon van Fluvuius

Voor terugbetaling van de som van de kortingsbon van de stad dient een kopie van het factuur afgeleverd te worden bij het stadsbestuur. Dit mag persoonlijk, per aangetekende zending of per mail.

Halfjaarlijks kunnen de vergaarde bonnen worden ingeleverd samen met de bijhorende facturen en wordt de terugbetaling hiervoor voorzien.

Vermeldingsplicht op de factuur

• Naam en adres van de afnemer

• Waarde korting door bon en bon-nummer

• Type van terug genomen toestel

• Type geplaatst toestel + energielabel

• Eventuele extra korting verbonden aan de actie

• Datum van plaatsing en aankoop

Artikel 6: Bijkomende voorwaarden en informatie rechthebbenden

Wanneer een rechthebbende een energievreetbon wil ontvangen moet hij rekening houden met en voldoen aan volgende afspraken:

Voorafgaande aan de aankoop van het toestel vindt er een huisbezoek/pop-up energiecafé of ander persoonlijk contact plaats.

• Er is 1 bon per gezin per kalenderjaar voorzien, er kunnen dus geen meerdere gezinsleden een bon komen afhalen binnen hetzelfde adres.

• Het oude toestel wordt terug gegeven aan de leverancier, het is niet de bedoeling een tweede toestel aan te kopen met de bon. (Uitzondering kan gegeven worden wanneer er bijvoorbeeld nog geen vaatwasser is en dit het wooncomfort zou verhogen van de afnemer.)

• De bon is op naam en adres waarop afnemer op dat moment exact woont.

• De bon is 4 maanden geldig vanaf de datum dat deze is afgehaald. Indien deze niet is ingediend bij de handelaar binnen deze periode wordt er een andere bon vrij gegeven aan een andere afnemer of moet deze opnieuw aangevraagd worden.

• De bon is op naam en mag niet doorgegeven worden.

• Het aangekocht toestel wordt op adres van afnemer geleverd en kan niet elders afgeleverd worden.

• Wanneer de afnemer beschermde afnemer is, kan er nog een extra bon aangevraagd worden bij Fluvius wanneer het gaat over de aankoop van een wasmachine of koelkast. Hierover gaat het woonloket informeren en helpen. Deze bon moet worden aangevraagd voor de aankoop van het toestel.

• Er kunnen op basis van aankoop steekproeven gedaan worden ter nazicht dat het toestel effectief staat op het adres waarvoor de bon bedoeld is.