MOTIVERING
Voorgeschiedenis en aanleiding
• Beslissing van de gemeenteraad van 17/11/2003 houdende de beheersoverdracht aan de intergemeentelijke vereniging IOK Afvalbeheer voor de activiteiten inzake afvalbeheer, zoals verwoord in artikel 4 van de statuten van IOK Afvalbeheer.
• De beslissing van de gemeenteraad van 27/09/2004 houdende participatie in het DIFTAR-project van de opdrachthoudende vereniging IOK Afvalbeheer.
• De financiële toestand van de stad Hoogstraten.
• Dit reglement vervangt het reglement van 16/12/2019.
Juridische grond
• Artikel 40 en 41 van het decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017.
• Het Decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen, en latere wijzigingen.
• Het Decreet van 23 december 2011 betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen, en latere wijzigingen (Materialendecreet), in het bijzonder artikel 26.
• Het Besluit van de Vlaamse Regering van 17 februari 2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen, en latere wijzigingen (VLAREMA), in het bijzonder art. 5.1.1 e.v.
• Het Uitvoeringsplan Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval, goedgekeurd op 16 september 2016 door de Vlaamse regering, en latere wijzigingen.
Argumentatie
Het DIFTAR-systeem impliceert dat huisvuil aangeboden moet worden in daartoe voorziene grijze container met elektronische gegevensdrager, waarbij het aangeboden afval wordt gewogen en geregistreerd. Bij grote(re) appartementsgebouwen en gebouwencomplexen geniet echter de collectieve inzameling aan de hand van ondergrondse huisvuilcontainer(s) de voorkeur. Zo kan er vermeden worden dat grote aantallen containers op één plaats langs de openbare weg worden aangeboden. In dat geval zal er geen individuele grijze huisvuilcontainer maar een toegangspas uitgereikt worden waarmee er toegang verleend wordt tot de ondergrondse container. Het aangeboden huisvuil wordt niet gewogen maar geregistreerd per volume aan de hand van de toegangspas voor 30 of 60 liter. Dit volume refereert naar de schuifgroottes die in de ondergrondse huisvuilcontainer zijn voorzien. Op basis van de programmatie van de toegangspas gaat de bijhorende schuif open.
Het thuiscomposteren van het gft heeft de voorkeur op de selectieve inzameling. Bijgevolg heeft elke inwoner de keuze tussen gratis thuiscomposteren en betalende huis-aan-huisinzameling van gft. In dit laatste geval dient het gft, analoog als bij huisvuil, aangeboden te worden in daartoe voorziene groene container met elektronische gegevensdrager, waarbij het aangeboden afval wordt gewogen en geregistreerd.
Daarnaast worden verschillende afvalstoffen huis-aan-huis, via wijkinzameling of selectief via het recyclagepark ingezameld.
De kosten van inzameling, hergebruik, recyclage, nuttige toepassing en verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen worden verhaald op de aanbieders. Dit gebeurt aan de hand van een vaste en een variabele contantbelasting. De variabele contantbelasting wordt gedifferentieerd in functie van de afvalstof en in functie van het aangeboden gewicht of volume. Hierdoor kan het principe “de vervuiler betaalt” toegepast worden, waarbij prioriteit verleend wordt aan afvalvoorkoming, in tweede instantie hergebruik en tenslotte recyclage van huishoudelijke afvalstoffen en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen.
Een vaste contantbelasting is verschuldigd voor:
• de gescheiden huis-aan-huisinzameling van afvalstoffen en de verwerking daarvan;
• de wijkinzameling van afvalstoffen en de verwerking daarvan;
• de toegang tot het recyclagepark en de verwerking van niet-betalende afvalstoffen op het recyclagepark;
• de algemene reinheid van de gemeente Hoogstraten.
Voor de ophaling en verwerking van het aangeboden huisvuil en gft is een contantbelasting voor de ingezamelde hoeveelheden afval verschuldigd. De verrekening gebeurt per kilogram of per volume. Bij de vaststelling van de kilogramtarieven wordt er rekening gehouden met de minimum- en maximumtarieven die vastgelegd zijn in het VLAREMA. Deze kunnen jaarlijks geïndexeerd worden.
Aangezien wegen niet mogelijk is bij de ondergrondse huisvuilcontainer, is het kilogramtarief niet van toepassing maar wel een volumetarief op basis van een 30- of 60-liter zak. Deze volumetarieven zijn gebaseerd op het kilogramtarief en worden omgerekend volgens de tabel in bijlage 5.1.4. van het VLAREMA. Deze manier van kostenaanrekening wordt gelijk geacht aan het weegsysteem. De omrekeningstabel stelt dat een huisvuilzak van 60 liter gelijk is aan 7,5 kilogram huisvuil. Een huisvuilzak van 30 liter wordt bijgevolg gelijkgesteld aan 3,75 kilogram huisvuil.
Tot slot zijn er specifieke contantbelastingen voorzien voor:
• de terbeschikkingstelling van gft-containers, grote rolcontainers van 1100 liter, containers, evenementencontainers;
• het gebruik van een slot;
• de vervanging of herstelling van de (onderdelen van een) container of de vervanging van de toegangspas;
• de omruiling van een container.
De kosten voor de inzameling, hergebruik, recyclage, nuttige toepassing en verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen wegen zwaar door op de gemeentelijke financiën.
De fiscale omzendbrief omtrent de toepassing van het principe “de vervuiler betaalt” stelt dat de inzamelings- en verwerkingskosten van het huishoudelijk afval deels gedekt worden door een forfaitaire huisvuilbelasting, deels door de aanrekening van kosten op maat van de vervuiler en deels door een bijpassing uit de algemene middelen van de gemeente.
Het is aan de gemeente om een evenwicht te vinden tussen deze drie financieringsbronnen.
BELEIDS- EN FINANCIELE INFORMATIE
Valt onder actie "We stimuleren afvalvoorkoming en -sortering" van het meerjarenplan, met actienummer: 1/4/2/1.
BESPREKING
Gemeenteraadslid Ward Baets wil graag nog een fundamentele opmerking maken over dit voorstel, hij stelt immers vast dat de forfaitaire kost van de groencontainer wordt opgetrokken. Dit is volgens hem tegen het principe van de vervuiler betaalt omdat hier iedereen meer moet betalen. Daarnaast vraagt het raadslid zich af of de ondergrondse container voor papier ook niet gratis kan.
Schepen Roger Van Aperen bundelt zijn repliek voor agendapunt 26 en 27 samen. Reeds vorig jaar wilde het college veranderingen aanbrengen in de tarieven, maar op vraag van IOK zijn die toen niet doorgevoerd omdat ze naar een harmonisatie willen gaan. Hij vertrekt daarbij van het document voor afvaltarieven dat als bijlage is toegevoegd aan dit dossier.
Het voorstel van IOK afvalbeheer voor 2021 betekent voor restafval van 0.25 naar 0.24 EUR, voor GFT van 0.15 naar 0.10 EUR, voor grof huisvuil zakt dit van 0.25 naar 0.24 EUR, de andere fracties blijven ongeveer gelijk. Op het containerpark geldt er een vrijstelling van 200 kg per gezin per jaar voor asbest en is er een tegemoetkoming aan de vraag voor vrijstelling van snoeihout.
Momenteel betekent dit voorstel een kostendekking van 97% van de huis aan huis ophaling. In 2018 gold er ongeveer 29% kostendekking op het recyclagepark, door het voorstel dat nu voorligt gaan we stijgen naar een kostendekking van 48%. Wanneer daarbij het effect van de invoering van P+MD wordt gerekend dan betekent dit een stijging tot 52% voor het recyclagepark.
Wanneer de inkomsten en uitgaven met elkaar worden vergeleken, was er in 2019 een dekking van 61%, afgerond werd er 675.000 EUR betaald door de stad. Door deze aanpassingen en harmonisatie zal dit evolueren naar een bedrag van bijna 600.000 EUR om bij te passen. Daarbij heeft de schepen aan IOK ook een simulatie gevraagd voor wat het zou betekenen om te evolueren naar een kostendekking van 75%, dit zou de stad concreet nog 431.000 EUR kosten maar dan kan het bedrag van 4.5 EUR vaste kost niet aangehouden worden. Daarom is er niet voor gekozen.
Een gemiddeld gezin betaalde vroeger 129.99 EUR (met GFT) en nu 123.84 EUR, door het toepassen van het nieuwe systeem zal een gezin dus 6 EUR minder moeten betalen. Schepen Roger Van Aperen bepleit dus de harmonisatie omdat dit volgens hem voor iedereen een goede zaak is. Op deze manier wordt er ook korte metten gemaakt met het heen en weer-hoppen naar recyclageparken in de buurgemeenten.
Gemeenteraadslid Maarten Leemans blijft er wel bij dat er een heel groot verschil is tussen de verschillende intercommunales. Ook bij onze buurgemeenten zijn er nog grote verschillen vast te stellen. Zijn opmerkingen en vragen blijven overeind over circulaire economie en de kledingcontainers, de fractie Anders gaat zich dan ook onthouden.
Gemeenteraadslid Ward Baets meent dat gehop tussen recyclageparken een kwestie is van beheer, dit is teruggedrongen door de introductie van de identiteitskaarten. De fractie CD&V gaat dan ook niet akkoord met de prijsverhoging, vooral ook door de verhoging van de tarieven voor asbest.
BESLUIT
Bij 15 ja stemmen (Marc Van Aperen, Michel Jansen, Arnold Wittenberg, Roger Van Aperen, Katrien Brosens, Faye Van Impe, Piet Van Bavel, Jos Martens, Herman Snoeys, Ann Fockaert, Marcel Verschueren, Jef Vissers, Gert Van den Bogaert, Ans Lochten en Koen Van Leuven) en 8 neen stemmen (Mai Sterkens, Marc Haseldonckx, Ward Baets, Tinne Rombouts, Jos Matthé, Hilde Vermeiren, Joël Adams en Ilse Verachtert) en 3 onthoudingen (Fons Jacobs, Dimitri Van Pelt en Maarten Leemans)
Enig artikel:
De"Belasting op de inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen via het diftar-systeem" als volgt goed te keuren:
Belasting op de inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen en vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen via het diftar-systeem
Artikel 1 – Belastbaar voorwerp en definities
Met ingang van 1 januari 2021 en voor een termijn eindigend op 31 december 2025 wordt een belasting gevestigd op de inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen en met huishoudelijke afvalstoffen vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen via het DIFTAR-systeem.
Op de afvalstoffen vermeld in dit reglement zijn de definities van het Materialendecreet, het VLAREMA en het Uitvoeringsplan Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval van toepassing.
Daarnaast wordt in dit reglement verstaan onder:
• aansluitpunt: een adres dat geregistreerd staat in het DIFTAR-systeem
• container: een mobiel inzamelrecipiënt dat gebruikt wordt voor de inzameling van afvalstoffen vermeld in dit reglement
• ondergrondse container: een inzamelrecipiënt dat vast onder de grond is geplaatst en dat gebruikt wordt voor de inzameling van afvalstoffen vermeld in dit reglement
• toegangspas: een digitale kaart waarmee toegang wordt verleend tot een ondergrondse container
Artikel 2 – Belastingsplichtigen
De contantbelastingen in artikelen 4 t.e.m. 9 zijn per aansluitpunt hoofdelijk verschuldigd door:
• de referentiepersoon of andere leden van een (één- of meerhoofdig) gezin, die op het aansluitpunt ingeschreven is/zijn in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister, verder omschreven als “gezin”;
• iedere natuurlijke persoon die ingestapt is in het DIFTAR-systeem, zonder op het aansluitpunt ingeschreven te zijn in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister, verder omschreven als “2de verblijf”;
• ieder natuurlijke of rechtspersoon die een commerciële, industriële, landbouw- of dienstverlenende activiteit uitoefent, en die ingestapt is in het DIFTAR-systeem, verder omschreven als “bedrijf”;
• iedere natuurlijke of rechtspersoon die een gebouw beheert (eigenaar, vereniging van mede-eigenaars, syndicus …), en die ingestapt is in het DIFTAR-systeem;
• verenigingen, scholen, gemeenschapshuizen, rusthuizen, openbare en semi-openbare instellingen … die ingestapt zijn in het DIFTAR-systeem.
De contantbelastingen in artikel 10 zijn per evenement hoofdelijk verschuldigd door:
• ieder natuurlijke of rechtspersoon die een evenement organiseert, waarvoor op diens vraag tijdelijk een container ter beschikking wordt gesteld, verder omschreven als “evenementenorganisator”.
Artikel 3 – Toekenningsregels
Het huisvuil wordt aangeboden in een grijze container, tenzij de belastingplichtige door middel van een toegangspas toegang heeft tot een ondergrondse huisvuilcontainer. In dit laatste geval wordt er per aansluitpunt één toegangspas voor 30 of 60 liter ter beschikking gesteld.
Het gft wordt aangeboden in een groene container.
De containers en/of toegangspassen worden in opdracht van stadsbestuur Hoogstraten via IOK Afvalbeheer ter beschikking gesteld en blijven eigendom van IOK Afvalbeheer. Ze bevatten een ingebouwde elektronische gegevensdrager waardoor de identiteit van de normale gebruiker is gekend. Ze behoren toe aan de fysieke locatie (gebouw, infrastructuur of domein) van het aansluitpunt.
Per aansluitpunt zijn de volgende toekenningsregels voor de containers van toepassing:
• standaardvolume:
Voor huisvuil is het standaardvolume een container van 120 of 240 liter.
Voor gft is het standaardvolume een container van 120 liter. Er is voor gft geen container van 240 liter beschikbaar.
• maximaal toekenbaar volume:
Voor huisvuil en gft is het maximaal toekenbare volume voor een gezin, 2de verblijf en een bedrijf 240 liter.
• container van 40 liter:
Voor de volgende aansluitpunten kan er afgeweken worden van het standaardvolume met de nodige containers van 40 liter:
- appartement of studio
- aanéénsluitende bebouwing
- assistentie- of bejaardenwoning
- verder dan 150 meter afgelegen van de reguliere ophaalronde
• container van 1100 liter:
Voor de volgende aansluitpunten kan er afgeweken worden van het standaardvolume van het standaardvolume met een container van 1100 liter:
- jeugd-, cultuur-, sport- en andere verenigingen
- gemeenschapshuizen en rusthuizen
- scholen
- openbare en semi-openbare instellingen
- verhuring voor evenementen
Gemotiveerde afwijkingen op deze toekenningsregels worden beoordeeld door het college van burgemeester en schepenen.
Artikel 4 – Vaste kost
Per aansluitpunt is een vaste contantbelasting van 4,50 EUR per maand verschuldigd voor:
• de gescheiden huis-aan-huisinzameling van afvalstoffen en de verwerking daarvan
• de wijkinzameling van afvalstoffen en de verwerking daarvan
• de toegang tot het recyclagepark en de verwerking van niet-betalende afvalstoffen op het recyclagepark
• de algemene reinheid van de gemeente Hoogstraten.
Artikel 5 – Containerkosten
Voor onderstaande containers is een contantbelasting verschuldigd, die per maand wordt verrekend:
Type container | Tarief per maand |
40 liter container GFT | 1,00 EUR voor de eerste container 0 EUR per bijkomende container |
120 liter container GFT | 1,00 EUR voor de eerste container 1,00 EUR per bijkomende container |
1100 liter container GFT | 7,50 EUR voor de eerste container 7,50 EUR per bijkomende container |
1100 liter container huisvuil | 7,50 EUR voor de eerste container 7,50 EUR per bijkomende container |
ondergrondse container: huisvuil | 35,00 EUR per container |
ondergrondse container: papier | 35,00 EUR per container |
ondergrondse container: glas | 35,00 EUR per container |
ondergrondse container: PMD | 35,00 EUR per container |
Artikel 6 – Slotkosten
Voor het gebruik van een slot is een eenmalige contantbelasting van 35,00 euro per container verschuldigd.
Artikel 7 – Variabele kosten
Voor de ingezamelde hoeveelheden afval is een contantbelasting verschuldigd, die na elke aanbieding wordt verrekend. Deze verrekening gebeurt per kilogram of per volume:
| Tarief |
container: huisvuil | 0,24 EUR per kilogram |
container: gft | 0,10 EUR per kilogram |
ondergrondse container: huisvuil | 0,90 EUR per aanbieding van de toegangspas van 30 liter |
1,80 EUR per aanbieding van de toegangspas van 60 liter |
Alle bedragen worden na elke aanbieding afgerond op 2 cijfers na de komma.
De kilogram- en volumetarieven worden jaarlijks geïndexeerd zoals bepaald in artikel 11.
Artikel 8 – Vervangings- of herstellingskosten
Voor de vervanging of herstelling van de (onderdelen van een) container of de vervanging van de toegangspas is een contantbelasting verschuldigd:
| Tarief |
40 liter container | 120 liter container | 240 liter container | 1100 liter container | ondergrondse container |
wiel met wielas | / | 4,39 EUR | 4,44 EUR | / | / |
deksel met dekselas | 6,93 EUR | 3,38 EUR | 4,69 EUR | / | / |
beugel | 4,09 EUR | / | / | / | / |
romp | 22,31 EUR | 20,91 EUR | 26,16 EUR | / | / |
slot | 35,00 EUR | 35,00 EUR | 35,00 EUR | 35,00 EUR | / |
elektronische gegevensdrager | 7,34 EUR | 7,34 EUR | 7,34 EUR | 7,34 EUR | / |
container | 33,34 EUR | 28,68 EUR | 35,30 EUR | 242,99 EUR | / |
toegangspas | / | / | / | / | 5,00 EUR |
De vervangings- of herstellingskosten zijn niet verschuldigd wanneer de containergebruiker of de houder van een toegangspas het bewijs levert dat het verlies of de beschadiging niet werd veroorzaakt door zijn nalatigheid.
Artikel 9 – Omruilingskosten
De omruiling naar een ander containerformaat is éénmalig gratis bij wijziging van de gezinssituatie of bij aanmelding van nieuwe containergebruikers.
Voor een omruiling om andere redenen is een contantbelasting van 10,00 euro per container verschuldigd.
Artikel 10 – Kosten bij evenementen
Containers voor huisvuil en gft kunnen aan evenementenorganisators ter beschikking worden gesteld voor het afval dat op het evenement ontstaat. De containers worden ter beschikking gesteld voor een vastgelegde periode.
Voor de terbeschikkingstelling van containers op een evenement is een contantbelasting verschuldigd:
| Tarief |
120 liter container : huisvuil | 10,00 euro per container |
120 liter container : gft | 10,00 euro per container |
240 liter container : huisvuil | 10,00 euro per container |
1100 liter container : huisvuil | 25,00 euro per container |
1100 liter container : gft | 25,00 euro per container |
Bijkomend is voor de ingezamelde hoeveelheden afval een variabele kost verschuldigd volgens de tarieven vastgelegd in artikel 7.
Indien er vervangings- of herstellingskosten van toepassing zijn worden deze aangerekend volgens de tarieven vastgelegd in artikel 8.
Artikel 11 – Indexering
De kilogramtarieven, vermeld in artikel 7, worden jaarlijks op 1 januari geïndexeerd op basis van de evolutie van de consumptieprijsindex.
De tarieven worden vermenigvuldigd met een factor:
• met in de teller de consumptieprijsindex die van toepassing was in september van het jaar dat voorafgaat aan het jaar waarin het tarief wordt gewijzigd, en
• met in de noemer de consumptieprijsindex die van toepassing was in september 2020.
Het zo verkregen getal wordt naar beneden afgerond op 2 cijfers na de komma.
De kilogramtarieven worden enkel geïndexeerd indien een even tarief na afronding op 2 cijfers na de komma bereikt wordt.
De volumetarieven, vermeld in artikel 7, worden niet zelfstandig geïndexeerd maar worden, in geval van tariefwijziging van de kilogramtarieven, eveneens aangepast volgens de omrekensleutel in VLAREMA bijlage 5.1.4.
Artikel 12 – Wijze van inning
De contantbelastingen in artikelen 4 t.e.m. 9 worden geïnd via een provisie die vooraf te betalen is.
De betalingsuitnodigingen voor de provisie worden door IOK Afvalbeheer verzonden, in opdracht van de financieel directeur van de stad Hoogstraten.
Het bedrag van de eerste betalingsuitnodiging is afhankelijk van de toegekende containers en/of toegangspassen per aansluitpunt:
| Bedrag van de eerste betalingsuitnodiging |
aansluitpunt met één of meerdere containers van 40, 120 en/of 240 liter en/of een toegangspas voor de ondergrondse container | 75,00 EUR |
aansluitpunt met één of meerdere containers van 1100 liter | 260,00 EUR |
aansluitpunt met één of meerdere ondergrondse containers | 1800,00 EUR |
Zodra de provisie lager is dan een bepaald bedrag, het drempelbedrag, wordt een nieuwe betalingsuitnodiging verzonden. Het drempelbedrag is afhankelijk van de toegekende containers en/of toegangspassen per aansluitpunt:
| Drempelbedrag |
aansluitpunt met één of meerdere containers van 40, 120 en/of 240 liter en/of een toegangspas voor de ondergrondse container | 10,00 euro |
aansluitpunt met één of meerdere containers van 1100 liter | 50,00 euro |
aansluitpunt met één of meerdere ondergrondse containers | 200,00 euro |
Het bedrag van de nieuwe betalingsuitnodiging is afhankelijk van de afvalhistoriek van de belastingplichtige:
| Bedrag van de nieuwe betalingsuitnodiging |
afvalhistoriek < 3 maanden | bedrag van de eerste betalingsuitnodiging + negatieve saldo van de provisie |
afvalhistoriek > 3 maanden | bedrag is gebaseerd op het geraamde gebruik van het DIFTAR-systeem voor 1 jaar + negatieve saldo van de provisie |
In geval van afmelding naar aanleiding van een verhuis, overlijden, stopzetting,… wordt het resterende bedrag van de provisie teruggestort op het rekeningnummer van de belastingplichtige.
De afmelding moet uitdrukkelijk door de belastingplichtige of zijn vertegenwoordiger gebeuren. Na afmelding worden de containers en/of de toegangspas voor verder gebruik geblokkeerd.
Als de contante inning niet kan worden uitgevoerd op de provisie, wordt de openstaande schuld ingekohierd.
De contantbelastingen voor een evenement, vermeld in artikel 10, worden geïnd via een aparte betalingsuitnodiging en worden aldus niet verrekend via een provisie. Deze betalingsuitnodiging wordt verzonden door IOK Afvalbeheer, in opdracht van de financieel directeur. Als de contante inning niet kan worden uitgevoerd, wordt de openstaande schuld ingekohierd.
Artikel 13 – Bezwaren
De vestiging en invordering van de belastingen en ook de behandeling van geschillen gebeuren volgens de modaliteiten vervat in het Decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen, en latere wijzigingen.
Artikel 14 – Openbaar onderzoek
Indien geen bezwaren worden ingediend gedurende het openbaar onderzoek, wordt dit reglement als definitief aanzien en overgemaakt aan de hogere overheid.
Artikel 15 – Kennisgeving
Een afschrift van dit reglement wordt ter kennisgeving overgemaakt aan IOK Afvalbeheer en OVAM.